Góc nhìn chuyên gia
- Theo tôi, một người thành công ở bất cứ lĩnh vực nào, nhưng gia đình phải thành công đầu tiên. Hạnh phúc lớn nhất của tôi bây giờ là có một gia đình rất tuyệt vời với những đứa con khỏe đẹp, trưởng thành, học hành đến nơi đến chốn, hiếu thảo và ngoan ngoãn; có một người chồng biết chia sẻ và luôn đồng hành với tôi trên suốt chặng đường lập nghiệp đầy thử thách.
Nguyên tắc của tôi là dù công việc bề bộn đến đâu nhưng khi về nhà, tuyệt đối không nghĩ đến công việc mà chỉ toàn tâm cho gia đình, làm sao mang lại nhiều tiếng cười hạnh phúc trong gia đình. Và tôi đã làm được điều đó.
* Năm qua, dư luận bàn tán cho rằng bà ngạo mạn khi phát biểu sản phẩm sữa TH true Milk không có đối thủ, nhưng tại sao bà vẫn im lặng? Theo đuổi tâm huyết của mình về dự án sữa tươi sạch, bà có cảm thấy mệt mỏi và phải chịu mất mát, hy sinh điều gì không?
- Tôi xin khẳng định là chưa bao giờ tôi cảm thấy mệt mỏi và phải mất mát, hy sinh điều gì khi tôi đang tâm huyết theo đuổi con đường mình đã chọn.
Ngược lại, tôi cảm thấy rất hạnh phúc vì giai đoạn đầu của dự án đã hoàn thành một cách ngoạn mục và mang lại dòng sữa nguyên khôi như kế hoạch ban đầu, mặc dù có chậm hơn nửa năm do ảnh hưởng tình hình kinh tế khó khăn chung toàn cầu và giải ngân vốn chậm.
Vậy nên, khi có những dư luận và những bình luận tiêu cực về dự án trên một số báo mạng nhỏ lẻ, sang cả những trang mạng nước ngoài khiến một số bà con xa quê hương không hiểu, tôi vẫn bình tĩnh, không cải chính bởi tôi cho đó là những thông tin vô căn cứ, làm sai lệch tâm ý và sứ mệnh đã đặt ra từ đầu của dự án.
Điều này cũng được tôi tiên đoán khi lập chiến lược tư vấn cho TH. Bởi trước khi TH true Milk tham gia thị trường, có đến 92% nguồn nguyên liệu sữa được nhập khẩu từ nước ngoài, hiện nay đã giảm xuống 72%.
Có thể khẳng định, TH true Milk đã đặt những viên gạch tạo nền móng cho ngành công nghiệp sữa tươi sạch tại Việt Nam. Mà đã là cái mới và cách mạng thì chắc chắn sẽ phải có nhiều thách thức và khó khăn.
Cứ cho rằng trong 100 người biết đến dự án mà có 50% hiểu được thật sự và ủng hộ ngay từ đầu đã là tốt lắm rồi. Và cứ theo cách nghĩ lạc quan, 25% trong số 50% còn lại có thể chưa hiểu hết và còn hoài nghi, chúng tôi sẽ truyền thông và họ sẽ hiểu.
Chỉ còn 20 - 25% còn lại vẫn đố kỵ, số người này có thể là những nhóm lợi ích trái ngược hay những đối thủ cùng ngành hàng cạnh tranh không lành mạnh.
Tôi từng nói với đội ngũ quản lý: sự thật, sự chân chính, nghiêm túc và cam kết làm ra những sản phẩm thật cho người tiêu dùng là vũ khí tốt nhất trên thương trường.
Cứ im lặng làm thật tốt, thật đúng cái tâm thì đó là câu trả lời tốt nhất và tôi tin lịch sử rất công bằng, đến một ngày mọi người sẽ nhận ra việc tôi đang làm và giá trị thực của những sản phẩm mà tôi đã dành hết tâm huyết để làm ra.
* Vậy tâm ý bà muốn truyền tải trong câu nói "không có đối thủ” là gì?
- Đó là lời truyền tải nhân văn nhất của tôi đến với người tiêu dùng và các hãng sữa chưa chỉn chu khi đưa sản phẩm ra thị trường. Bởi với thị trường mà 92% làm từ sữa bột và đến từ nhiều nguồn, nguồn tốt cũng có, nguồn không tốt cũng có, ngay cả thị trường Trung Quốc mới đây cũng có đến 50% doanh nghiệp kinh doanh sữa bị thu giấy phép.
Liệu Việt Nam có như vậy không? Thực tế trên thị trường hiện nay cũng có nhiều hãng không phải sữa tươi cũng ghi sữa tươi, sữa hoàn nguyên thì ghi sữa tiệt trùng... Người tiêu dùng như lạc vào ma trận sữa. Khi tôi xây dựng con đường sữa tươi sạch, có người nói: "Chị có hai đối thủ".
Tôi trả lời ngay: "Tôi không có đối thủ, vì với thị trường sữa mà 92% đang nhập sữa bột thì tôi làm bằng con đường khác. Đó là con đường tự trồng cỏ, nuôi bò, nhập công nghệ để đưa ra thị trường một ly sữa tinh khôi, chất lượng nhất".
Con đường mà tôi khát khao thực hiện, đó là niềm tự hào cho đất nước. Nếu niềm tự hào của người Đức là BMW, người Nhật là Sony, thì người Việt Nam cũng có quyền tự hào về TH true Milk.
Khi Tổng thống Israel sang Việt Nam, tôi mời ông ly sữa do chính chuyên gia hàng đầu của Israel và những công dân Việt Nam ngày đêm sản xuất trên đồng ruộng làm ra, ông đã nói: "Ly sữa của Israel được đánh giá hàng đầu thế giới và ly sữa của TH đã dùng công nghệ của Israel cũng là ly sữa hàng đầu thế giới".
Thực tế tôi đã tư vấn cho TH làm ra những ly sữa tươi sạch chất lượng thế giới như sữa tươi mà công dân số 1 của các nước trên thế giới như: Mỹ, Anh, Pháp, Đức, Nhật đang dùng, như vậy là độc tôn vị thế số một và tôi không có đối thủ.
Điều đó người dân Việt Nam có quyền tự hào chứ không phải riêng TH tự hào rằng, sữa tươi sạch đã làm được ngay trên đồng đất quê mình. Và về lâu dài đó là cải tạo nòi giống, đó là sứ mệnh "Vì tầm vóc Việt".
Và tôi muốn nhắn gửi để người tiêu dùng hiểu rằng, các sản phẩm sữa làm từ sữa bột sẽ khác hoàn toàn với các sản phẩm sữa làm từ nguyên liệu sữa tươi nguyên chất.
Đối với sữa hoàn nguyên, với nguyên liệu đầu vào là sữa bột, tuy sữa bột cũng làm từ sữa tươi, nhưng khi đi qua quá trình cô đặc lại, rồi sấy khô và qua hai lần gia nhiệt ở nhiệt độ cao để hoàn nguyên lại thì vi lượng dinh dưỡng nguyên thủy phần nào đã bị mất đi và để bù đắp lại sẽ là những vi chất đã qua các quá trình chế biến khác nữa.
* Nhưng theo tôi, trong kinh doanh, im lặng chưa hẳn là tốt?
- Trong cuộc sống gia đình, để giữ hạnh phúc và hòa khí, khi chồng nói chưa đúng về mình, trước hết tôi im lặng, đến lúc bình tĩnh, tôi mới ôn tồn giải thích. Cách sống này cũng được tôi áp dụng cho giao tiếp kinh doanh.
Với người tiêu dùng, khi dư luận tạm lắng, tôi mới nói cho mọi người hiểu rõ, rằng sữa tươi của TH là sữa tươi và sạch, nó không chỉ là một tên gọi để quảng cáo, lừa phỉnh người tiêu dùng như một số người cố tình đặt ra, mà nó là một sản phẩm được sản xuất theo quy trình khép kín có quy chuẩn, tiêu chuẩn chất lượng chặt chẽ, nghiêm túc từ khâu chăn nuôi, sản xuất đến ra thành phẩm.
Và quan trọng là nó được phát sinh ra bằng một tư duy mới, khác biệt, một chiến lược bài bản, nghiêm túc và mang trong mình sứ mệnh vì tầm vóc Việt. Tôi cũng đã đặt chiến lược truyền thông cho TH bằng một nghệ thuật đơn giản, dễ hiểu để nói lên sự thật mà TH đang làm.
* Một bài báo cho rằng "Năm vừa qua do khó khăn không được giải ngân về vốn nên TH true Milk có nguy cơ sẽ bị đổ đi 200 tấn sữa tươi mỗi ngày", ý kiến của bà về thông tin này thế nào?
- Trước hết, tôi xin cảm ơn tác giả bài báo đó vì có những chi tiết đã phần nào phản ánh đúng sự thật. Trong lúc tình hình kinh tế khó khăn chung thì không ai có thể chắc chắn là mình không có vấn đề về tài chính.
Tuy nhiên, khi tư vấn cho bất kỳ dự án nào, chúng tôi cũng phải lập kế hoạch rất kỹ, lường trước sự cố để có các kịch bản khác nhau, nói nôm na là "chuột không bao giờ đào một lỗ”, huống hồ chi một nhà tư vấn bài bản, chuyên nghiệp như Bắc Á.
Vì vậy, trong lúc nguồn vốn chưa được giải ngân, kế hoạch có thể chậm nhưng dự án vẫn tiếp tục vì chúng tôi vẫn có những phương án dự phòng cho TH.
Chiến lược đó đã được chứng minh khi giai đoạn 1 đã hoàn thành và trong khoảng trung tuần tháng 3 này, Tập đoàn TH sẽ cắt băng khánh thành nhà máy chế biến sữa thuộc cụm nhà máy Mega Plan có công suất 1.700 tấn sữa/ngày, giai đoạn 1 là 600 tấn/ngày tại huyện Nghĩa Đàn, tỉnh Nghệ An.
Còn một vài lứa bò nữa nằm trong kế hoạch tăng lên 45.000 con sẽ hoàn thành vào cuối năm 2013, hiện nay đàn bò của TH đã là 27.000 con, trong đó có hơn 10.000 con cho sữa.
* Năm 2013 vẫn được dự báo còn khó khăn, bà có những chiến lược ứng phó phù hợp nào cho TH và Bắc Á không, thưa bà?
- Tôi muốn nhắn nhủ với những nhà kinh doanh đang gặp khó khăn rằng hãy lạc quan và bình tĩnh vì đây là khó khăn chung của cả thế giới, nhưng chúng ta vẫn có nhiều "tài sản" nên không có gì để sợ. Hãy bắt đầu từ những gì mình có.
Cha ông ta đã dạy: "Đất nước ta rừng vàng, biển bạc" với hơn 70% đất nuôi trồng nông, lâm, ngư nghiệp. Hãy tận dụng lợi thế đồng đất của cha ông mình, đưa công nghệ cao vào giải bài toán nông nghiệp để thay đổi tư duy và làm giàu.
Chẳng hạn, con đường Bắc Á đã tư vấn cho TH, dù có chậm, có khó nhưng nó vẫn hoàn thành và tiếp tục phát triển. Chỉ trong vòng 18 tháng, TH đã có dòng sữa đầu tiên ra mắt và được thị trường đón nhận nồng nhiệt. Năm 2013, TH dự kiến đạt doanh thu khoảng 4.000 tỷ đồng.
Năm 2013, dù được nhận định còn khó khăn nhưng với kế hoạch đã được chuẩn bị từ trước nên đối với TH đây sẽ là năm tổng lực, TH true Milk sẽ dẫn đầu phân khúc sữa tươi trên thị trường cả nước, tiếp tục vị trí độc tôn sữa tươi sạch của thị trường Việt Nam.
Bên cạnh những sản phẩm sữa tươi; sữa hương vị tự nhiên và bổ sung dưỡng chất như canxi, collagen, phystosterol; trong năm nay chúng tôi sẽ cho ra hàng loạt các sản phẩm mới như sữa chua ăn, sữa chua uống men sống, sữa chua uống tiệt trùng, sữa chức năng cho trẻ em, sữa tươi tiệt trùng 1 lít... làm hoàn toàn từ sữa tươi, sữa cho từng nhóm tuổi và từng nhóm nhu cầu khác nhau như sữa cho trẻ em, cho người lớn tuổi, cho người gầy, người béo...
TH cũng là đơn vị tiên phong được các cơ quan chức năng cấp phép ghi trên bao bì là sữa tươi sạch, là đơn vị tiên phong ghi rõ xuất xứ nguồn nguyên liệu đầu vào trên bao bì sản phẩm.
Riêng lĩnh vực ngân hàng, áp dụng theo mô hình của các tập đoàn kinh tế của Nhật, ngân hàng và công ty tài chính là hạt nhân, xung quanh nó là một hệ thống các doanh nghiệp hoạt động xung quanh ngân hàng, nên chúng tôi sẽ tiếp tục tư vấn, đầu tư, tạo ra một lớp khách hàng phát triển bền vững, ứng dụng công nghệ cao trong nông nghiệp.
Mới đây, chúng tôi cũng tư vấn cho Công ty CP Lâm nghiệp Tháng Năm đầu tư vào lĩnh vực trồng rừng và sản xuất gỗ thanh và gỗ ván ép MDF cũng theo mô hình khép kín sử dụng công nghệ và thiết bị hiện đại từ Đức và châu Âu.
* Mới đây, được biết Tập đoàn TH đã gửi đơn kiến nghị lên Phó thủ tướng Chính phủ Nguyễn Thiện Nhân, Trưởng Ban Chỉ đạo liên ngành Trung ương về an toàn thực phẩm và các Bộ Công Thương, Bộ Y tế, Bộ Công an về quản lý xuất xứ nguồn nguyên liệu và chất lượng của sữa và kiến nghị nếu vi phạm phải xử lý nghiêm thu giấy phép, xử lý hình sự. Vì sao lại có những kiến nghị này, thưa bà?
- Sau gần 2 năm có mặt trên thị trường, dù TH true Milk đã được người tiêu dùng đón nhận, tin yêu, nhưng mong mỏi ngày đêm của tôi là người tiêu dùng Việt Nam phải được thụ hưởng những sản phẩm sữa tốt nhất. Muốn vậy, cần có những thông tin minh bạch về sản phẩm.
Bởi chất lượng sữa phụ thuộc vào 2 yếu tố chính là quy trình chế biến và chất lượng nguồn nguyên liệu đầu vào (thể hiện bằng xuất xứ của nguyên liệu).
Tuy nhiên trên thị trường sữa Việt Nam hiện nay, quy trình chế biến sữa về cơ bản đều sử dụng công nghệ chế biến hiện đại theo tiêu chuẩn thế giới của Tetra Pak, GEA... ngoại trừ một vài cơ sở nhỏ sử dụng dây chuyền sản xuất sữa thanh trùng của Trung Quốc.
Còn xuất xứ nguồn nguyên liệu đầu vào thì từ nhiều nguồn nên chất lượng cũng khác. Chẳng hạn, sữa được sản xuất từ các nguồn nguyên liệu sữa tươi khác nhau cũng tạo ra chất lượng khác nhau.
Sữa tươi từ mô hình trang trại tập trung, chu trình khép kín hoàn toàn - nơi được kiểm soát từ khâu nguyên liệu thức ăn cho bò, quá trình chăm sóc thú y... tạo ra được nguồn sữa tươi đầu vào tinh túy hơn so với sữa thu mua từ những cơ sở không có quy trình chăn nuôi đồng bộ (bị ảnh hưởng bởi yếu tố "tiểu khí hậu" như vệ sinh chuồng trại, không gian vắt sữa, các dụng cụ phục vụ cho sản xuất và không có thiết bị, công nghệ hiện đại để kiểm soát các bệnh nổi trội nhất ở bò sữa là bệnh viêm vú, phát hiện tình trạng động dục sớm, tình trạng sức khỏe và chất lượng sữa...).
Ngoài ra, sữa bột pha lại dùng trong sản xuất sữa hoàn nguyên nếu được nhập từ các nước nổi tiếng có nền chăn nuôi bò và sản xuất tiên tiến như Úc, New Zealand... với hạn sử dụng còn dài sẽ có chất lượng và giá cả hoàn toàn khác với những sản phẩm sử dụng nguyên liệu đầu vào không rõ xuất xứ, nguồn gốc (như từ nguồn sữa bột Trung Quốc), sữa đã gần hoặc hết hạn sử dụng.
Do đó chất lượng và giá thành sữa phụ thuộc chủ yếu ở nguồn nguyên liệu đầu vào là rất lớn.
TCVN 7029:2002 có định nghĩa về "sữa hoàn nguyên", tuy nhiên, Thông tư 30/2010/TT-BYT của Bộ Y tế quy định về ban hành quy chuẩn kỹ thuật quốc gia đối với các sản phẩm sữa dạng lỏng lại không đề cập đến "sữa hoàn nguyên" mà chỉ có khái niệm chung về các loại sữa tiệt trùng với nội dung chưa rõ ràng.
Chính sự khác biệt rất lớn giữa giá cả và chất lượng nguyên liệu đầu vào này cùng với sự không đồng bộ trong các quy định trên dẫn tới sự cạnh tranh không lành mạnh, gây bất ổn làm ảnh hưởng tâm lý và quyền lợi của người tiêu dùng cũng như ảnh hưởng tới các doanh nghiệp sản xuất nghiêm túc, có định hướng phát triển bền vững trong thời gian qua.
* Cụ thể kiến nghị của Tập đoàn TH là gì, thưa bà?
- Để tránh sự hiểu lầm cho người tiêu dùng về xuất xứ nguồn nguyên liệu của "sữa hoàn nguyên", "sữa tươi" cũng như giảm thiểu những rủi ro có liên quan đến sức khỏe do sử dụng các sản phẩm sữa không rõ nguồn gốc, tránh sự cạnh tranh không lành mạnh, tôi cho rằng việc ban hành các quy định phải được công bố rõ ràng về các dòng sữa nước tới người tiêu dùng là hết sức khẩn thiết.
Hiện tại, ở thị trường Việt Nam, các dòng sữa bột nhập ngoại đã ghi đầy đủ các tiêu chuẩn như xuất xứ nguyên liệu đầu vào, dòng sữa nước chiếm lớn nhất (72% thị trường nhập bột để làm sữa hoàn nguyên) cũng cần phải ghi rõ các tiêu chí này để đảm bảo quyền lợi của người tiêu dùng và doanh nghiệp.
Bên cạnh những quy định hiện có trên bao bì sản phẩm như tên gọi, các thành phần dinh dưỡng... doanh nghiệp phải có trách nhiệm công khai rõ xuất xứ nguồn nguyên liệu đầu vào trên bao bì nhãn mác để người tiêu dùng có quyền lựa chọn sản phẩm theo mong muốn. Các cơ quan chức năng có thẩm quyền đảm bảo về tính chính xác của các thông tin cũng như bảo hộ thương hiệu của sản phẩm đó.
* Trong lúc kinh tế khó khăn, liệu chiến lược "tổng lực" cho sản phẩm mới của bà có khả quan không, vì được biết các sản phẩm sữa bổ sung chức năng làm bằng nguyên lệu tươi 100% như colagen, canxi... sẽ có giá khá cao?
- Tôi làm sữa với tâm niệm con người là nguồn lực của xã hội, chủ thể của xã hội, ngoài gạo thóc thì sữa là nhu cầu thiết yếu nên mình phải làm cho thật chỉn chu.
Với tôi, sữa còn là một món quà để người con dâng lên cho cha mẹ và của người mẹ dành cho con nên tôi luôn tìm cách làm ra nhiều sản phẩm tốt nhất. Vì vậy, một khi xác định sản phẩm đó thật sự tốt cho sức khỏe thì dù buổi đầu chưa được đón nhận, chúng tôi cũng vẫn làm.
Thực tế, giá sữa hiện nay của chúng tôi chỉ cao hơn thị trường khoảng 10% chúng tôi vẫn chấp nhận lợi nhuận ít đi để mang lại sản phẩm cho người dân. Ngay cả thời điểm các hãng sữa tăng giá, TH vẫn không tăng vì nguyên liệu của tôi ổn định.
Sau 5 năm nữa, khi đã cơ bản khấu hao được vốn đầu tư, tôi sẽ làm chủ giá thành và sẽ giảm giá xuống thấp hơn nữa để phục vụ đông đảo người dân.
* Xin cảm ơn buổi trò chuyện rất chân tình và cởi mở của bà!
Theo Lữ Ý Nhi - Doanh nhân Sài Gòn