Stress nhiệt ở bò sữa – Phần 3

 Cũng giống như ở phần 2, các chỉ dẫn chế biến khẩu phần hỗn hợp hoàn chỉnh dưới đây có mục đích bù đắp cho những thay đổi trong sinh lý và trao đổi chất và ảnh hưởng của nó đối với bò sữa trong giai đoạn stress nhiệt. Những điều này đã được khoa học chứng minh và được xem là giúp ích tốt nhất cho gia súc đối phó với stress nhiệt, thay vì những phương pháp “vượt qua” stress nhiệt, mà trong số đó chỉ có làm mát tích cực (xem phần 1) là thực sự hiệu quả. Đa phần, những chỉ dẫn sau đây nên được xem là những điều cần thiết để ngăn chặn tình huống stress nhiệt hiện hữu trở nên tồi tệ hơn.

Quản lý hầm chứa thức ăn và thành phần thức ăn hư hỏng nói chung

Sức nóng của mùa hè làm tăng tỷ lệ hư hỏng của tất cả các thành phần, đặc biệt là các thành phần ẩm ướt như thức ăn ủ chua và các sản phẩm phụ ẩm. Thành phần hư hỏng làm tăng đáng kể tốc độ sản nhiệt và làm hư toàn bộ khẩu phần ăn trong máng, do đó càng làm giảm lượng thức ăn tiêu thụ. Việc quản lý bề mặt ngoài của hầm chứa cần phải hoàn hảo trong thời gian stress nhiệt để đảm bảo lượng nguyên liệu bị xáo trộn là tối thiểu, và thức ăn rơi ra không chất đống trên sàn nhà giữa những cữ cho ăn. Nói chung, các sản phẩm phụ ẩm nên được xoay vòng nhanh gấp đôi so với thời điểm khác trong năm, hoặc thậm chí bỏ qua nếu không thể giữ không bị hư hỏng. Nên tránh bất kỳ thức ăn nào có nấm mốc hoặc có nguy cơ có độc tố nấm mốc vì chúng có thể là vấn đề đặc biệt rắc rối và khó chịu trong thời gian stress nhiệt.

Cho đàn ăn ít nhất 2 lần mỗi ngày

Tốc độ hư hỏng của thức ăn là 1 hàm số mũ với số lượng vi sinh vật gây hư hỏng tăng gấp đôi cho mỗi thế hệ kế tiếp, thường chỉ trong vòng vài phút. Do đó, thức ăn càng ở bên ngoài lâu trước khi được tiêu thụ thì càng bị hư hỏng nhiều và ảnh hưởng xấu đến mức độ tiêu thụ của gia súc, đặc biệt là cho lần lấy sữa thứ hai và ba nếu chỉ được cho ăn 1 lần trong ngày. Thêm vào đó, việc cho toàn bộ cử ăn của ngày trong 1 lần tăng khả năng phân loại thức ăn và nguy cơ mắc bệnh toan dạ cỏ. Nếu chỉ có thể cho ăn hợp lý 1 lần mỗi ngày, hãy giữ lại 1 phần thức ăn trong thùng máy trộn cho lần lấy sữa thứ 2 và 3. Mặc dù đây không phải là trường hợp lý tưởng nhưng mức độ hư hỏng thức ăn trong thùng chứa máy trộn sẽ ít hơn so với trong máng, và khả năng phân loại thức ăn cũng thấp hơn.

Theo dõi kích thước hạt nguyên liệu và độ đồng nhất của hỗn hợp thức ăn trộn

Nhiều người chủ trương đảm bảo cho khẩu phần ăn có đủ chất xơ có hiệu quả vật lý để kích thích nhai lại trong giai đoạn stress nhiệt. Mức độ khả thi của việc này vẫn chưa được làm rõ vì nhu động dạ cỏ tụt giảm trong giai đoạn stress nhiệt. Tuy nhiên, cần thận trọng để đảm bảo rằng việc bổ sung bất kỳ sợi xơ dài nào vào khẩu phần ăn sẽ không gây ra sự phân loại thức ăn, do đó tăng nguy cơ mắc bệnh toan dạ cỏ và phản tác dụng.

Thêm nước nếu phân loại thức ăn xảy ra, nhưng đừng lạm dụng

Nếu phân loại thức xảy ra, đầu tiên nên xem xét quay hoặc thay thế các lưỡi dao trong máy trộn để đạt được một chiều dài cắt đồng đều hơn và có thể ngắn hơn. Nếu phân loại thức ăn vẫn tồn tại, cân nhắc việc thêm nước để kết dính khẩu phần ăn với nhau. Bắt đầu với 5-10 lbs (2.25-4.5 kg) cho mỗi đầu bò. Xem kết quả trong 2-3 ngày. Nếu lượng chất khô tăng, hãy thử một tăng 5-10 lbs (2.25-4.5 kg) cho mỗi đầu bò. Miễn là lượng tiêu thụ thức ăn khô tăng lên, và mức độ phân loại thức ăn giảm, tiếp tục cho thêm nước. Tuy nhiên cần phải thận trọng trongviệc tăng độ ẩm của khẩu phần ăn vượt quá 55%, vì một nghiên cứu cho thấy lượng chất khô tiêu thụ bắt đầu giảm, và phân loại thức ăn bắt đầu tăng vào thời điểm này, trong giai đoạn stress nhiệt.

Cho ăn phần ăn lớn nhất sau khi lấy sữa buổi chiều/tối

Nghiên cứu cho thấy mức độ tiêu thụ thức ăn khô là cao nhất trong giai đoạn stress nhiệt khi phần lớn thức ăn được cho ăn vào xế chiều hoặc lúc chạng vạng khi nhiệt độ không khí bắt đầu giảm. Nhiều người tin rằng mức độ hư hỏng của thức ăn giảm nếu như phần lớn thức ăn được tiêu thụ trước khi nhiệt độ bắt đầu tăng cao trong ngày. Do đó, nên cân nhắc chuẩn bị và diều chỉnh cử thức ăn của ngày ngay trước đợt vắt sữa buổi chiều hoặc lúc chạng vạng, và bắt đầu chu kỳ cho ăn 24 giờ với đợt cho ăn buổi xế chiều hoặc lúc chạng vạng. Chuẩn bị đủ thức ăn để cho ăn qua đợt vắt sữa buổi sáng (có thể là 60% cử ăn của 1 ngày), sau đó chuẩn bị phần còn lại vào lúc vắt sữa buổi sáng, đảm bảo bò luôn được cho ăn đầy đủ.

Đảm bảo bò bị stress nhiệt luôn được cho ăn đầy đủ

Trong giai đoạn stress nhiệt, bò ăn ít hơn 1 nửa số bữa ăn so với thông thường. Điều này dẫn đến việc bò ăn nhiều thức ăn trong 1 bữa hơn, khiến gia súc có nhiều acid trong dạ cỏ và pH dạ cỏ giảm (dẫn đến toan dạ cỏ). Do đó, trong giai đoạn stress nhiệt việc đảm bảo bò luôn có đủ thức ăn trước mặt là rất quan trọng. Nếu không, bò có thể đói, dẫn đến rối loạn ăn uống và gia tăng nguy cơ mắc bệnh toan dạ cỏ.

Đôn thức ăn lên nhiều lần trong ngày

Nguycơ bò bị đói và phân loại thức ăn tăng khi thời gian giữa những đợt đôn thức ăn tăng. Tốt nhất, thức ăn nên được đôn lên 2 đến 3 lần giữa mỗi đợt vắt sữa, và trong vòng 2 giờ cho ăn. Việc này sẽ tăng lượng thức ăn khô tiêu thụ bằng cách đảm bảo một lượng đủ thức ăn tương đối không bị phân loại luôn có sẵn cho gia súc trong vòng 6 tiếng đầu tiên sau khi vắt sữa, khi mà lượng thức ăn được tiêu thụ là nhiều nhất.

Cung cấp nhiều nước sạch

Bò trong giai đoạn stress nhiệt có thể tiêu thụ gấp đôi lượng nước so với thông thường, đa phần là để thay thế cho lượng nước bị mất từ mồ hôi nhưng cũng dùng để tăng hàm lượng nước trong cơ thể để hấp thu nhiệt, sau đó thải ra qua nước tiểu. Vì vậy, việc cung cấp 1 nguồn nước sạch dồi dào và phân bố ở nhiều vị trí cho gia súc là rất quan trọng. Tốt nhất, nhiều máng nước riêng biệt nên được đặt trên đường ra khỏi phòng vắt sữa để bò có thể uống trước khi vào khu vực chuồng chứa.