HSP70 và khả năng nghiên cứu của Gene HSP70 trên tính chống nóng của bò sữa

Những nghiên cứu về chống chịu stress nhiệt của tế bào chủ yếu tập trung vào HSP70 do đây là nhóm phổ biến và nhạy cảm với tác nhân nhiệt độ nhất. Sự phiên mã của gene HSP 70 sẽ gia tăng khi gặp phải các tác nhân stress nhiệt hay các loại stress khác, cũng như viêm nhiễm, lão hóa ³, thiếu thức ăn ⁴. Do đó, các nghiên cứu hiện nay chỉ ra rằng HSP70 có thể đóng vai trò như một chỉ thị phân tử để phát hiện tế bào bị stress nhiệt ⁵.

Khi nhiệt độ môi trường cao hơn từ 5 đến 10 độ C so với ngưỡng đáp ứng stress nhiệt, tế bào sẽ sản xuất HSP70 ⁶. Hiện tượng này lần đầu tiên được nghiên cứu trên ruồi dấm vào năm 1962 và đến nay đã có rất nhiều nghiên cứu tìm hiểu cơ chế của HSP70 trong tế bào ⁷. Ju và cộng sự đã mô hình hóa cơ chế của HSP70 như sau: khi ở điều kiện không bị stress, yếu tố HS (heat shock) ở dạng tiểu đơn vị sẽ liên kết với HSP70 nhằm không cho HSP70 biểu hiện chức năng. Khi tế bào bị stress, yếu tố HS sẽ tự liên kết vơi nhau thành bộ ba đơn vị, sau đó bám vào những trình tự thành phần chuyên biệt (specific sequence elements) ở vùng promoter của HSP gene, từ đó sản xuất HSP7nhằm đáp ứng lại với tác nhân stress ⁸.^{2, 9}.

Hiện nay đã có một số các nghiên cứu về ảnh hưởng của HSP trên heo và bò. Các nhà khoa học Đài Loan đã cho thấy ảnh hưởng của HSP70 trên chất lượng thịt heo cũng như chất lượng tinh dịch khi vào mùa nóng ¹⁰. Trên bò, hiện đã có vài nghiên cứu về ảnh hưởng của HSP70 đến khả năng chống chịu stress nhiệt của bò. Sự khác biệt giữa 1 nucleotide trên vùng 5’ và 3’ không phiên mã của HSP đã giúp cho những cá thể nào mang kiểu gene chuyên biệt cải thiện rõ rệt khả năng chống chịu stress nhiệt ¹¹.

Tổng hợp: ThS. Bùi Phú Nam Anh