TT thức ăn cho bò sữa tại Việt Nam
Giá bò giống tăng như chứng khoán
Thế nhưng không phải có tiền là mua được bò. Từ nhiều ngày nay, anh Nguyễn Văn Nhâm (xã Nhuận Đức, Củ Chi, TP.HCM) đã đi lùng sục tại Củ Chi và Hóc Môn để tìm mua bò sữa nhưng đều phải về tay không. Hơn nửa tháng trước, hai ngày sau khi các công ty sữa tăng giá mua sữa, anh Nhâm cũng đã bấm bụng mua một con bò cái đang có chửa khá ưng ý với giá lên đến 17 triệu đồng, cao hơn 3-4 triệu so với mức giá trước đó. Thế nhưng, mới đây khi trở lại nơi bán bò, anh Nhâm choáng váng khi nghe chủ bò “hét” giá lên tới 22-23 triệu đồng/con, mặc dù những con bò này xấu hơn con bò được anh mua trước đó.
“Đau” nhất là trường hợp của anh Đua (xã Nhuận Đức), người vừa bán đàn bò sữa 15 con cách nay khoảng bốn tháng với giá “sa cạ” chỉ 7,5 triệu đồng/con. Khi thấy giá sữa nhích lên, cuối tháng trước anh cũng mua lại một con bò đang chửa với giá lên đến 17,5 triệu đồng. Dù muốn khôi phục nghề nuôi bò sữa nhưng anh cũng đành chào thua khi nghe lái hét giá trên trời.
Anh Nguyễn Khắc Đạo - chủ trang trại nuôi bò sữa tại Phước Vĩnh An, Củ Chi - cho biết cách nay khoảng hai tháng, những con bò sữa giống thuộc loại tốt và đang có chửa, giá cao nhất cũng chỉ 13-14 triệu đồng/con, còn bò xấu hơn giá chỉ 6-10 triệu đồng/con. Thế nhưng hiện nay, những con bò đang cho sữa loại xấu cũng được lái sẵn sàng mua với giá 10-12 triệu đồng/con, còn bò tốt đang chửa hoặc đã qua một “lửa” giá 20-22 triệu đồng/con vẫn có người bắt. Theo anh Đạo, do nhu cầu nuôi bò sữa tăng vọt, người có bò lại không muốn bán đã tạo ra sự khan hiếm, đẩy giá bò sữa tăng vọt.
Coi chừng thua lỗ
Đây không phải là lần đầu tiên xảy ra “sốt giá” bò sữa. Phong trào “nhà nhà nuôi bò sữa” từng rộ lên 3-4 năm trước. Thời “huy hoàng” của con bò sữa, giá con bò sữa giống, đặc biệt là giống nhập khẩu, được đẩy lên tới... 35 triệu đồng/con, những con bò nội lai cũng được “lên đời” và bán với giá cao ngất ngưởng, 20-30 triệu đồng/con. Chỉ sau một thời gian, cơn sốt này hạ nhiệt khi giá sữa bán ra không đủ trang trải chi phí chăn nuôi, giá bò sữa giống tụt dốc không phanh.
Một số chuyên gia nông nghiệp cũng cho rằng nhiều người đổ xô vào mua bò sữa không chỉ hi vọng thu lợi từ giá bán sữa tươi, mà chủ yếu mong đợi bán được... bò sữa giống với giá cao. Tuy nhiên, một khi chăn nuôi không hiệu quả, chắc chắn số người mua bò giống sẽ bị hạn chế và giá bò giống rớt, người đầu tư mua bò sữa vào thời điểm giá cao như lúc này có nguy cơ mất cả chì lẫn chài.
Ông Nguyễn Đăng Vang - cục trưởng Cục Chăn nuôi - cũng khá lo lắng khi cho rằng với giá bò sữa giống bình quân vào khoảng 16-17 triệu đồng/con, người chăn nuôi mới hi vọng có lãi với giá sữa hiện nay. Trong khi đó, giá bò sữa lại một lần nữa bị đẩy lên quá cao, với mức hơn 20-22 triệu đồng/con, nguy cơ thua lỗ là điều khó tránh khỏi.
Nếu giá bò giống lên đến 22 triệu đồng/con, cộng với lãi suất ngân hàng, tính ra chỉ riêng tiền khấu hao con giống đã “ăn” vào giá sữa tới 1.100-1.200 đồng/kg (đã trừ tiền bán bò sữa loại thải), một mức khấu hao quá cao. “Nhiều địa phương đã thất bại với con bò sữa, không ít nông dân thua lỗ và mang nợ vì đầu tư vào nuôi bò sữa mà không tính toán bài toán hiệu quả. Những bài học kinh nghiệm này vẫn còn mới, nông dân phải tỉnh táo chứ không nên đi vào vết xe đổ này” - ông Vang khuyến cáo.
Con giống ở đâu tốt nhất?
Theo Cục Chăn nuôi, TP.HCM hiện được xem là địa phương cung cấp bò sữa giống lớn nhất cả nước, với tổng đàn bò sữa hơn 56.000 con. Tuy nhiên, đàn bò sữa tại TP.HCM không phải là bò thuần HF mà bò lai F3 và F4 (có tỉ lệ máu HF từ 75% đến hơn 87,5%), cho năng suất sữa bình quân 4.000-4.400kg sữa/con/chu kỳ. Các địa phương có đàn bò HF thuần, cho năng suất sữa 5.000-6.500kg/con/chu kỳ, gồm Mộc Châu (Sơn La) với tổng đàn hơn 4.500 con HF, Lâm Đồng hơn 3.200 con và Tuyên Quang hơn 2.700 con.