Sữa Việt Nam
Chăn nuôi bò sữa ngày càng khó
Đàn bò giảm mạnh
Khu chăn nuôi bò sữa tập trung của thôn La Thạch, xã Phương Đình, huyện Đan Phượng thời điểm này không còn sôi động như trước, bởi một số hộ đã chuyển sang hướng làm ăn khác. Bên trong trang trại của mình, vợ chồng ông Hoàng Khắc Dũng, hộ đang sở hữu đàn bò sữa lớn nhất xã với 19 con, tỏ ra không mấy lạc quan về tình hình sản xuất. Ông Dũng cho biết, từ cuối năm ngoái đến nay, giá sữa vừa thấp vừa bấp bênh nên chăn nuôi gặp nhiều khó khăn. Hiện, giá sữa tươi nguyên liệu cân cho các trạm thu mua chỉ khoảng 10.000 đồng/kg, thậm chí có hộ bị “đánh tụt” xuống 6.000 – 7.000 đồng/kg với lý do chất lượng sữa không đảm bảo. “Trừ chi phí mua cám, khoáng chất cho bò thì mức giá này gần như không có lãi” – ông Dũng chia sẻ.
7 năm chăn nuôi bò sữa, nhưng đây là thời điểm mà ông Nguyễn Kim Bình, thôn La Thạch cảm thấy khó khăn nhất. Với đàn bò 10 con, trong đó có 5 con đang cho vắt sữa mỗi ngày thu được khoảng 70kg. Ông Bình cho biết, trước đây, giá sữa duy trì ở mức 13.000 đồng/kg, người chăn nuôi có lãi nên phấn khởi tăng đàn mở rộng sản xuất. Tuy nhiên, với mức giá thấp như hiện nay, việc chăn nuôi khá chật vật, thậm chí đã có một số hộ dừng chăn nuôi bò sữa, chuyển sang nuôi lợn thịt.
Giá bán thấp, người nuôi giảm đàn cũng đang là tình trạng chung của nhiều vùng chăn nuôi bò sữa ở Hà Nội hiện nay. Tại Ba Vì, với giá thu mua sữa bình quân trên địa bàn huyện từ 9.500 – 10.000 đồng/kg, các hộ chăn nuôi bò sữa vẫn có lãi nhưng ở mức rất thấp dẫn đến tâm lý chán nản. Theo số liệu thống kê của Phòng Kinh tế huyện Ba Vì, hiện nay, toàn huyện chỉ còn khoảng 8.600 con bò sữa, giảm 700 con (7%) so với cùng kỳ năm 2015. Sản lượng sữa cũng chỉ đạt 60 – 65 tấn/ngày, giảm 10%. Xu hướng giảm đàn được nhận định là tiếp tục diễn ra trong thời gian tới nếu không có biện pháp hỗ trợ, khôi phục chăn nuôi cho người dân.
Đảm bảo công bằng cho người dân
Trên thực tế, một trong những bất cập hiện nay là việc đánh giá chất lượng cũng như giá sữa đều do DN thu mua toàn quyền quyết định. Vì thế, người dân không có cơ sở để kiểm chứng kết quả đánh giá đó là đúng hay sai. Như hộ ông Dũng, có thời điểm phải đổ bỏ 70kg sữa vì bị “chê” không đạt yêu cầu mà gia đình không biết lý do tại sao. Bên cạnh đó, một số hộ mới vào đàn chăn nuôi, chưa được cấp mã số nên không được thu mua đã phải bán vội đàn bò khi giấc mơ làm giàu còn dang dở.
Tại Ba Vì, 2 đơn vị thu mua sữa chính trên địa bàn là Công ty CP Sữa Quốc tế IDP và Công ty CP Sữa Ba Vì đang thu mua khoảng 92% tổng sản lượng sữa toàn huyện. Phần còn lại, người chăn nuôi bán cho các cơ sở chế biến sữa nhỏ lẻ và bán sữa tươi phục vụ khách du lịch. Ông Ngô Vi Khả – Trưởng phòng Kinh tế huyện cho biết, việc thu mua sữa do công ty tự định giá trên cơ sở kiểm tra, đánh giá chất lượng sữa của các hộ chăn nuôi, người dân chưa được tham gia giám sát và không có đơn vị thứ ba kiểm tra đối chứng. “Nếu không có biện pháp tháo gỡ khó khăn thì đàn bò của huyện sẽ tiếp tục sụt giảm, khó khôi phục tổng đàn, nhất là khi mùa Đông đang đến gần” – ông Khả lo lắng.
Trước tình hình trên, các hộ chăn nuôi đề nghị chính quyền địa phương làm việc với các đơn vị thu mua sữa để bàn giải pháp tháo gỡ khó khăn. Đồng thời đề nghị cơ quan có thẩm quyền lấy mẫu sữa định kỳ để phân tích, công bố công khai để người dân có thể so sánh với kết quả phân tích chất lượng sữa của các công ty thu mua, đảm bảo khách quan, công bằng cho hộ chăn nuôi yên tâm sản xuất.