Chăn nuôi bò sữa
Nhiều năm trở lại đây, phong trào chăn nuôi bò sữa được coi là thế mạnh trong chăn nuôi, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội ở xã Vĩnh Thịnh (Vĩnh Tường - Vĩnh Phúc).
Để mang lại hiệu quả kinh tế cao, bà con nông dân đã áp dụng nhiều tiến bộ khoa học kỹ thuật, trong đó chăn nuôi bê con bằng sữa bột. đây là một trong những phương pháp mang lại hiệu quả cao, đã và đang được người dân áp dụng phổ biến. Đối với chăn nuôi bò sữa, hai sản phẩm chính mang lại giá trị kinh tế cao cho nông dân là sữa tươi của bò mẹ sản xuất ra và bê con.
Vì vậy, muốn tăng sản lượng sữa hàng hóa bán ra, các hộ phải chăn nuôi bò mẹ tốt để cho nhiều sữa. Theo đó, cách áp dụng của các hộ nông dân tại đây là thay thế khẩu phần ăn là sữa tươi của bò mẹ bằng sữa bột công nghiệp. Với sữa bột công nghiệp này, cần cho ăn đúng kỹ thuật, đảm bảo chất lượng cho bê sữa cái sinh trưởng và phát triển tốt
Để khuyến khích các hộ chăn nuôi bò sữa ở Vĩnh Thịnh nói riêng và người chăn nuôi bò sữa trên cả nước nói chung, nhiều chuyên gia khuyến cáo nên tích cực áp dụng phương pháp chăn nuôi này, đồng thời giúp Cách nuôi bê bằng sữa bột Tuổi nuôi bê con được khuyến cáo bắt đầu từ 7-10 ngày tuổi (khi bê đã ăn hết sữa đầu). Thời gian nuôi trung bình là 4 tháng. Tốt nhất là nuôi bê theo từng cũi riêng.
Nếu nuôi chuồng sàn thì bê con nuôi chuồng riêng, không nuôi cùng bò sinh sản, bò hậu bị và có ngăn cách riêng từng bê. Chuồng nuôi bê phải đảm bảo khô, sạch, đông ấm, hè mát. Có đủ máng ăn, máng uống phù hợp với quy mô nuôi. Thức ăn nuôi bê, bao gồm: Sữa tươi (sữa đầu của bò mẹ), thức ăn thay thế là sữa bột công nghiệp, thức ăn tinh, thức ăn thô xanh và thức ăn bổ sung. Ngoài ra, cần sử dụng nguồn nước sạch, đảm bảo, không có các nguyên tố kim loại nặng...
Chăm sóc nuôi dưỡng bê
Đối với bê vừa sinh, dùng vải, khăn mềm sạch lau khô toàn bộ thân mình bê, móc hết dịch nhớt còn ở miệng, mũi. Nếu bê bị ngạt cần nhanh chóng cấp cứu ngạt, bóc móng cho bê dễ tập đi, sát trùng cồn iod 5% vào dây rốn , nhốt bê vào cũi hoặc chuồng nuôi có lớp đệm lót khô sạch và luôn theo dõi chúng. Cần chú ý cho bê ăn đầy đủ lượng sữa đầu và thời gian cho ăn sau khi sinh càng sớm càng tốt (không quá 1giờ sau khi sinh). Sau đó, tập và cho ăn sữa thay thế. Tập cho bê bú (ăn sữa) bằng tay ngay từ khi sơ sinh ăn sữa đầu.
Trước khi ngừng ăn sữa tươi cần có thời gian tập cho bê làm quen thức ăn mới, theo cách giảm dần tỷ lệ sữa tươi và tăng dần sữa thay thế đến khi sử dụng hoàn toàn sữa thay thế, thời gian khoảng sau 10 - 15 ngày sau khi sinh. Lượng sữa bột thay thế sử dụng như sau: - 1 tuần lễ đầu: Ăn sữa tươi (sữa đầu) theo nhu cầu của bê và lượng sữa bò mẹ - Tuần thứ 2-3: 4- 6 lít/con/ ngày - Tuần thứ 4-9: 6 - 7 lít/con/ngày - Tuần thứ 10-12: 4- 5 lít/con/ngày Các tuần sau đó giảm dần và kết thúc cũng là giai đoạn mà bê đã sử dụng quen thức ăn thô xanh và ăn được thức ăn tinh khoảng 1 kg/con/ngày.
Kỹ thuật cho ăn: Đun sôi nước sạch, chờ nhiệt độ nước giảm dần đến 45 độ C, đổ nước vào xô chứa rồi từ từ đổ sữa bột vào, khuấy mạnh tới khi tan hết. Tỷ lệ pha sữa thay thế với nước là 1: 8. Sữa đã pha cho bê ăn ngay. Lượng sữa đã pha chỉ sử dụng trong ngày. Về mùa đông thời tiết lạnh, cần phải nâng nhiệt độ của sữa để tránh gây rối loạn tiêu hóa cho bê. Tập và cho bê ăn thức ăn thô xanh: Tiến hành tập cho bê ăn thức ăn thô xanh từ cuối 1 tuần tuổi.
Thức ăn là cỏ khô ngon chất lượng cao, tăng dần số lượng theo tuần tuổi và nhu cầu của bê. Tập và cho bê ăn thức ăn tinh: Tập cho bê ăn theo phản xạ tự nhiên và cũng tiến hành tập cho bê ăn thức ăn tinh ngay từ ngày thứ 3 sau khi sinh. Thức ăn tinh có thể là thức ăn công nghiệp chuyên dùng hoặc tự chế đảm bảo chất lượng, giàu dinh dưỡng, thơm ngon, khô, mịn.
Những lần ăn đầu chưa quen có thể phải tập cho ăn bằng tay: Cho ngửi, xoa vào miệng bê. Khi bê ăn quen, cho thức ăn vào xô, chậu và treo vào chuồng. Tăng dần lượng thức ăn tinh theo tuần tuổi và nhu cầu của bê, đến khi bê ăn được khoảng 1kg/ngày là có thể cắt hoàn toàn việc dùng sữa nuôi bê.
Ngoài ra, cần chú ý bổ sung thêm premix khoáng, vitamin...... Vận động tắm nắng cho bê: Hàng ngày khi thời tiết bên ngoài nắng ấm, nên cho bê ra ngoài vận động, tắm nắng từ 1- 2 giờ, giúp hấp thụ Vitamin D; kích thích tiêu hóa và giúp cho hệ vận động phát triển. con có thêm nhiều kinh nghiệm trong việc chăm sóc đàn bê.